მიმდინარე წლის იანვარ-მარტში აზერბაიჯანმა 1,4 მილიონი ტონა ნავთობის გადაამუშავა. ქვეყნის ენერგეტიკის სამინისტროს ოპერატიული მონაცემებით, ნავთობის გადამუშავება გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 93 ათასი ტონით შემცირდა.
ცნობისთვის, ჰეიდარ ალიევის სახელობის SOCAR– ის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა ერთადერთი ნავთობგადამამუშავებელი კომპლექსია რეგიონში და უზრუნველყოფს აზერბაიჯანის საწვავის საჭიროებების დიდ ნაწილს. ქარხანა აწარმოებს ნავთობპროდუქტების 15 სახეობას, მათ შორის, საავტომობილო ბენზინს, საავიაციო საწვავს, დიზელის საწვავს, მაზუთს, ნავთობის კოქსს და სხვა. 1953 წელს დაარსებული ქარხანა ამჟამად ახორციელებს მოდერნიზაციისა და რეკონსტრუქციის პროექტის მე -2 და მე -3 ეტაპებს.
აზერბაიჯანში ნავთობპროდუქტების წარმოების ჯამურმა ღირებულებამ მიმდინარე წლის იანვარ-მარტში შეადგინა 810,3 მილიონი მანეთი, რაც 13% -ით ნაკლებია, გასული წლის იანვარ-მარტის მაჩვენებელზე. დროის ამავე პერიოდში აზერბაიჯანმა 91 მილიონ დოლარზე მეტი ნავთობპროდუქტები დააექსპორტა. მიმდინარე წლის სამი თვის განმავლობაში ქვეყანამ აწარმოა 108 ათასი ტონა ბენზინი ნავთობქიმიკატებისთვის, 103,5 ათასი ტონა ნავთი, 8,9 ათასი ტონა მაზუთი, 64,9 ათასი ტონა ნავთობის კოქსი. ნავთობქიმიკატების ბენზინის წარმოება გაიზარდა 64.9% -ით, ნავთობის კოქსის კი - 9.3% -ით, ხოლო ნავთის წარმოება შემცირდა 29.4% -ით, მაზუთისა კი 67.8% -ით.
აზერბაიჯანი საქართველოსთვის ნავთობპროდუქტების უმსხვილესი მომწოდებელია. იანვარ-მარტში მეზობელმა ქვეყანამ საქართველოს მოაწოდა 43 ათასი ტონა ნავთობი და ნავთობპროდუქტი, რომლის ღირებულება 20,1 მილიონი აშშ დოლარს გაუტოლდა. ეს კი 1.8-ჯერ მეტია, გასული წლის ანალოგიური პერიოდის მაჩვენებელთან შედარებით.
შეგახსენებთ, აპრილის პირველ დღეებში შემცირების შემდეგ, ნავთობის ფასები გაიზარდა. აპრილის დასაწყისში OPEC-ის წევრი ქვეყნები შეთანხმდნენ, რომ მაისიდან თანდათანობით გაზრდიან ნავთობის წარმოების მოცულობებს. სანავთობო ბაზრის ანალიტიკოსების შეფასებით, ნავთობის ფასების ზრდას ხელი შეუწყო აშშ-ს გაუმჯობესებულმა ეკონომიკურმა მონაცემებმა და ასევე საერთაშორისო ენერგეტიკის სააგენტოს (IAE) - 29 წევრი ქვეყნისა და ევროკომისიის ენერგეტიკის პოლიტიკის მრჩეველი - მიერ 2021 წლისათვის ნავთობზე მოთხოვნის პროგნოზის ზრდის მიმართულებით გადახედვამ.
ბელა გელაშვილი
ავტორი