ჯანდაცვის ეკონომისტი, პროფესორი კახაბერ ჯაყელი ფიქრობს, რომ GMP/GDP სტანდარტებზე გადასასვლელად 1 წელი საკმარისია იმისთვის, რომ სექტორი სიახლისთვ ის მოემზადოს. ამ მხრივ, როგორც ჯაყელი აღნიშნავს, საუკეთესოა შვედეთის გამოცდილება, რაც შეიძლება საქართველომ გაითვალისწინოს.
,,სწორი მიდგომაა, რომ ვალდებულება 1 წლით გადავადდეს. ფარმაცევტული ბიზნესი ითხოვდა, რომ 7 წლით გადავადებულიყო, რაც არ მგონია სამართლიანი მოთხოვნა. ნეგატიურ ფაქტორად მიმაჩნია ის გარემოება, რომ ახალი სტანდარტის დანერგვა ადმინისტრაციულ ხარჯებს გაზრდის, რაც ფასებს დაეტყობა და ამით ისევ და ისევ მომხმარებელი დაზარალდება. ასეთ შემთხვევაში სწორია რეგულირების მექანიზმი ამუშავდეს. სახელმწიფომ უნდა გარკვეულწილად არეგულიროს ფასები ფარმაცევტულ სფეროში. ასეა შვედეთში, სადაც აქვთ სპეციალური წონასწობის პრინციპი ეკონომიკაში და ეს მიდგომა სართველომაც უნდა გამოიყენოს. გასათვალისიწნებელია ის გარემოება, რომ ახალ სტანდარტზე გადასვლა განსაკუთრებით მცირე და საშუალო კომპანიებისთვის იქნება რთული. ბაზარზე კონკურენციან ისედაც აღარ არის და მცირე აფთიაქებს ამ მხრივ განსაკუთრებით გაუჭირდებათ. 1 წელი კი საკმარისი უნდა იყოს, რომ ცვლილებისთვის მოემზადონ", - დასძენს ჯანდაცვის ეკონომისტი report.ge-თან.
ფარმაციის ბიზნესში საკანონმდებლო ბაზის მოწესრიგებაზე აკეთებს აქცენტს ორგანიზაცია ,,გახსოვდეს ჰიპოკრატეს" დამფუძნებელი ჯანდაცვის სფეროს ექსპერტი მარინა ბერაძე. მისი ინფორმაციით, ბაზარზე კორუფციაა, ზარალდება მომხმარებელი და შესაბამისი ზომებია გასატარებელი, რომ სფერო მოწესრიგდეს.
,,20-25 წელია, საქართველოს არ მიუღია ისეთი კანონი, რაც ფარმაცევტულ ბაზარზე სისტემური ცვლილებას გამოიწვევდა. ამ დროს ბევრი დარღვევებია, ქაოსია ბაზარზე და საჭიროებს წესრიგს, სერიოზულ რეფორმას, რომ მდგომარეობა გამოსწორდეს და ბიზნესმა იმოქმედოს პაციენტების ინტერესების სასარგებლოდ, სისტემა პასუხისმგებლიან ადამიანებს უნდა ჩაბარდეს. კანონმდებლობას არსებითი მნიშვნელობა აქვს, რადგან ასეა მთელ მსოფლიოში და არ უნდა ვიყოთ გამონაკლისი. პანდემიამ ეს სიტუაცია კიდევ უფრო დაამძიმა", - აცხადებს report.ge-თან მარინა ბერაძე.
ცნობისთვის, ფარმაცევტულ კომპანიებს GMP და GDP სტანდარტების დაცვა 2022 წლიდან მოუწევთ. რეგულირების სააგენტო საკანონმდებლო ცვლილებებზე მუშაობს, რომლის მიხედვითაც, ფარმაცევტული პროდუქტის იმპორტიორ კომპანიებს GMP და GDP, იგივე კარგი საწარმოო და სადისტრიბუციო პრაქტიკის სტანდარტის დაცვა დაევალებათ. როგორც სააგენტოს ხელმძღვანელი ზაალ კაპანაძე განმარტავს აღნიშნული ცვლილება ადგილობრივ მწარმოებლებსა და იმპორტიორებს თანაბარ პირობებში ჩააყენებს.
შეგახსენებთ, ამჟამად ქვეყანაში წარმოებული და იმპორტირებული მედიკამენტების ხარისხის GMP (კარგი საწარმოო პრაქტიკის) და GDP (კარგი დისტრიბუციის პრაქტიკის) სტანდარტი ნებაყოფლობითია.
მარიამი ჩიტაია
ავტორი