თავში

როდის გაეშვება ბაქო-თბილსი-ყარსის რკინიგზა სრული დატვირთვით

როდის გაეშვება ბაქო-თბილსი-ყარსის რკინიგზა სრული დატვირთვით
როდის გაეშვება ბაქო-თბილსი-ყარსის რკინიგზა სრული დატვირთვით

მარაბდა-კარწახის რკინიგზა ეს სახელმწიფო კომპანიაა, რომელიც ბაქო-თბილისი-ყარსის მაგისტრალის ქართულ მონაკვეთზე ოპერირებს. მისი შექმნა და სარკინიგზო ინფრასტრუქტურის მოწყობა 775 მილიონი დოლარი დაჯდა და ის დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში უმსხვილესი ინფრასტრუქტურული პროექტია. თანხა საქართველომ აზერბაიჯანისგან ისესხა. სესხი ქვეყანამ 25 წელიწადში უნდა დაფაროს.

სესხი საქართველომ ორ ტრანშად მიიღო. პირველი ტრანშის მოცულობა გახლდათ 200 მილიონი დოლარი, რომელიც წელიწადში 1%-იანი სარგებლის პირობითაა ნასესხები, ხოლო მეორე ტრანში გახლდათ 575 მილიონი დოლარი, რომელიც საქართველოს აზერბაიჯანმა 5%-იანი წლიური სარგებლის პირობით ასესხა. სესხის გადახდა ქვეყანამ უნდა დაიწყოს მას შემდეგ, რაც პროექტი დასრულდება ად რკინიგზა ექსპლუატაციაში შევა.

აქვე გეტყვით იმას, რომ პროექტის ექსპლუატაციაში შესვლის შემდეგ ბაქო-თბილისი-ყარსის რკინიგზას ექნება 5 მილიონი ტონა ტვირთის გადაზიდვის შესაძლებლობა, ხოლო შემდეგ ეტაპზე სარკინიგზო მაგისტრალის გამტარუნარიანობა 15 მილიონ ტონამდე გაიზარდება.

ექსპერტების განმარტებით, ასეთი პროექტები ჩვენი ქვეყნისთვის, როგორც პოლიტიკური ისე ეკონომიკური სარგებლობის მომტანია უსაფრთხოების თვალსაზრისით და მისი დროული ამოქმედება სამივე ქვეყნისთვის, საქართველოსთვის კი ყველაზე მეტად უმნიშვნელოვანესია, თუმცა როდის გაეშვება ბაქო-თბილსი-ყარსის რკინიგზა სრული დატვირთვით, ეს კითხვა ჯერ ისევ პასუხგაუცემელია.

report.ge-ს ბაქო-თბილისი-ყარსის ქართული მხარის ადმინისტრაციაში განუცხადეს, რომ მაგისტრალზე სატვირთო გადაზიდვების მიმართულება ამ ეტაპზე, სატესტო რეჟიმში მუშაობს, ხოლო ჩვენს კითხვაზე, როდის იგეგმება მაგისტრალის სრულად ამოქმედება, გვპასუხობენ, რომ ამის შესახებ ჯერჯერობით არ არის ცნობილი. ტვირთბრუნვის მონაცემებზე, სამშენებლო სამუშაოების ეტაპებსა და ვადებზე კი საქართველოს რკინიგზასა და ეკონომიკის სამინისტროში გადაგვამისამართეს.

სანამ report.ge ამ უწყებებისგან პასუხებს მიიღებს, გეტყვით, რომ მაგისტრალის ქართულ მონაკვეთზე მიმდინარეობს თოვლდამცავი ღობე-ფარების მოწყობა და დარჩენუილია გაშვება-მოწყობითი სამუშაოები, იტესტება კავშირგაბმულობის სისტემები.

2 წლის წინ ჩატარებული აუდიტორული ანგარიშიდან კი ირკვევა, რომ სამუშაოები მაგისტრალზე 1-3 ფაზებში 80%-ზე მეტადაა შესრულებული, რაც შეეხება მეოთხე ეტაპს, რომელიც ახალქალაქი-კარწახი მონაკვეთის მშენებლობას გულისხმობს, სამუშაოების შესრულების მაჩვენებელი 60%-ზეა, ხოლო ახალქალაქის სადგურის პროექტის შესრულება 52%-იან მაჩვენებელზეა. მას შემდეგ 2 წელი გავიდა და დიდი ალბათობით სამუსაოების შესრულების მაჩვენებლებიც გაიზრდებოდა, თუმცა ეს, სავარაუდოდ, დათვლილი არ არის.

საქართველოს რკინიგზის ინფორმაციით, ტარიფები აზერბაიჯანულ და თურქულ მონაკვეთზე დათვლილი და დადგენილია, სამშენებლო სამუშაოები კი დასრულებულია აზერბაიჯანში, დასკვნით ფაზაშია თურქეთში, მიმდინარეობს საქართველოში, თუმცა რკინიგზის პროექტის დასრულების ზუსტი თარიღი კვლავ უცნობია.

ყარსის ლოგისტიკურმა ცენტრმა პირველი მატარებელი უკვე მიიღო და კომერციულ ოპერირებას წლის ბოლოდან დაიწყებს.

საქართველოს მთავრობის 2019-2020 წლის პროგრამის მიხედვით კი, ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზის სრული დატვირთვით ასამოქმედებლად სამუშაოები აქტიურად მიმდინარეობს. საქართველოს სამინისტროების 2021-2024 წლების საქმიანობის ძირითადი მიმართულებების დოკუმენტის მიხედვით, გათვალისწინებულია მარაბდა-ახალქალაქი-კარწახის მონაკვეთზე კერძო მიწის ნაკვეთების შეძენა და მეპატრონეებისთვის კომპენსაციების გადახდა.

შეგახსენებთ, ამ მაგისტრალის სამშენებლო სამუშაოების დასრულება სახელშეკრულებო პირობებით 2012 წელს უნდა დასრულებულიყო, თუმცა ის სხვადასხვა მიზეზით რამდენჯერმე გადავადდა. გადადების მიზეზებიც საქართველოს თურქეთის და აზერბაიჯანის პირველი პირების განმარტებით, სხვადასხვა დროს სხვადასხვა იყო. სახელდებოდა დაფინანსების გაჭიანურება, პრობლემები კონტრაქტორ კომპანიებთან, პოლიტიკური ცვლილებები, რთული კლიმატური და გეოგრაფიული პირობები. დღესაც ამ მაგისტრალის სრულფასოვანი ამოქმედება სამივე ქვეყნის მზაობაზეა დამოკიდებული.

შეგახსენებთ ამ სარკინიგზო მაგისტრალზე ტვირთის გადაზიდვის დრო სულ უფრო მცირდება. მაგისტრალის მიმართ ტვირთმფლობელთა ინტერესი სულ უფრო იზრდება. ივნისში ბაქო-თბილისი-ყარსის მაგისტრალზე ახალი ტვირთების გადაზიდვა დაიწყო.

პანდემიის პირობებში, ბაქო-თბილისი-ყარსის სატრანსპორტო კორიდორის გამოყენებით თურქეთმა სავაჭრო პარტნიორებთან ტვირთბრუნვის შენარჩუნება შეძლო. სარკინიგზო მაგისტრალი თურქეთისათვის საგარეო ვაჭრობის ერთ-ერთ მთავარ გზად იქცა.

ცნობისთვის, სარკინიგზო მაგისტრალი ოფიციალურად 2018 წლის ოქტომბერში გაიხსნა, ხოლო თურქეთიდან საქართველოში ამ სარკინიგზო მაგისტრალით ტვირთის იმპორტი პირველად 2019 წლის ივნისში განხორციელდა.

ეს სარკინიგზო ხაზი აკავშირებს აზიისა და ევროპის სარკინიგზო ქსელებს. ეს უმოკლეს გზაა არა მხოლოდ 3 ქვეყანას, აზერბაიჯანი-საქართველო-თურქეთს შორის, არამედ აზიასა და ევროპას შორის. BTK საშუალებას იძლევა ტვირთის გადაზიდვის დრო ორჯერ შემცირდეს. რკინიგზა ამარტივებს ცენტრალური აზიის ქვეყნების მსოფლიო ბაზარზე შესვლას( თურქმენეთი, ყაზახეთი, უზბეკეთი, ყირგიზეთი, ტაჯიკეთი და ავღანეთი). რკინიგზის 263 კილომეტრი გადის საქართველოს ტერიტორიაზე. 

ზუსტი ეკონომიკური სარგებელი ამ პროექტის იხილეთ ვიდეოში.

ტექსტში შეცდომის აღმოჩენისას, გთხოვთ, მონიშნოთ არასწორი ნაწილი და დააჭირეთ Ctrl + Enter.

ეს ახალი ამბები სხვა ენებზეც ხელმისაწვდომია:

კატეგორიის სხვა ახალი ამბები

ბოლო სიახლეები

ბოლო სიახლეები



orphus_system